-

Rusiya Atletika Federasiyasına qarşı dopinq təhqiqatı getdiyi bir vaxtda Avropa mediası yeni xəbər sızdırıb. BBC və Fransanın LeMonde qəzeti dekabrın 21-də məlumat yayıb ki, 2013-cü il Dünya Çempionatı öncəsi beynəlxalq atletika rəsmiləri Rusiya idmançılarının dopinqdən istifadəsini ört-basdır etməyə çalışıblar.

Atletika Federasiyalarının Beynəlxalq Assosiasiyasının (IAAF) rəsmisi Nick Daviesin 2013-cü ilin iyulunda yazdığı bir email ortaya çıxıb. O, həmin məktubda dopinq qəbul edən rusiyalı atletlərin tədbir bitənədək mediadan uzaq tutmaq yollarını müzakirə edir. Məlumata görə, Davies həmin məktubu IAAF prezidenti Lamine Diack-ın oğıuna göndərib. Fransa rəsmiləri onların hər ikisinə qarşı korrupsiya ittihamların araşdırır.

Davies dekabrın 21-də deyib ki, məktubunda, sadəcə, media ilə münasibət strategiyası ətrafına müzakirə aparıb.

Ötən ay dopinq qalmaqalları nəticəsində Rusiya yüngül atletləri yarışmadan uzaqlaşdırılıb.

"Reuters"in xəbərinə görə, 19 Nobel mükafatı laureatı ABŞ prezidenti Donald Trampa açıq məktubla müraciət edərək onu 1300 siyasi məhbusun azadlığı üçün Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenkoya təzyiq göstərməyə çağırıb.

Məktubda Lukaşenko ilə telefon danışığında siyasi məhbuslar məsələsini qaldırdığı üçün Trampa təşəkkür edilib və ABŞ prezidentinin bu istiqamətdə daha çox iş görməsi istənilib.

Məktubda vurğulanıb ki, siyasi məhbusların azad olunması yalnız Belarus xalqı üçün ədaləti bərpa etməyəcək, həm də barışıq və dialoqa yol açacaq.

Məktubu imzalayanlar arasında Nobel Sülh Mükafatı laureatı Oskar Arias, ədəbiyyat üzrə laureatlar Svetlana Aleksiyeviç və Herta Müller, həmçinin fizika, kimya, tibb və iqtisadiyyat üzrə 16 laureat var.

Onlar həmçinin ölkədə siyasi motivli təqiblərə son qoymağa çağırıblar ki, Lukaşenko 2020-ci ildə mübahisəli seçkilərlə bağlı küçə etirazlarını yatırdıqdan sonra kütləvi şəkildə xaricə qaçan belarusların geri qayıtması asanlaşsın.

Xatırlatma

Avqustun ortalarında Tramp "Truth Social" şəbəkəsində Lukaşenko ilə söhbəti barədə yazaraq bildirib ki, o, 16 məhbusun azad olunmasına görə Lukaşenkoya təşəkkür edib. Belarus hakimiyyəti iyunda müxalifətçi Sergey Tixanovski, AzadlıqRadiosunun Belarus xidmətinin keçmiş jurnalisti İqor Karney, Minsk Dilçilik Universitetinin keçmiş dosenti Natalya Dulina və bir neçə digər siyasi məhbusu əfv sərəncamı ilə azadlığa buraxıb. Onların əksəriyyəti Litvaya aparılıb.

Tramp həmçinin bildirib ki, uzun illər insan haqlarının pozulmasına və Rusiyanın Ukraynada apardığı müharibəyə verdiyi dəstəyə görə Qərb ölkələrinin boykot etdiyi Lukaşenko ilə görüşü səbirsizliklə gözləyir. Lukaşenko Trampı Minskə səfərə dəvət edib.

Lukaşenko ölkədə siyasi məhbusların mövcudluğunu dansa da, vətəndaşların etirazlara və fərqli düşüncələrə görə təqibi bugünə qədər davam edir.

Buna da bax:

Putinlə münasibətləri yaxşılaşdırmaq istəyən Tramp Lukaşenkoya da zəng vurur

ABŞ Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (BCM) daha dörd hakim və prokuroruna sanksiya tətbiq edib. Bu barədə ABŞ Maliyyə Nazirliyinin Xarici aktivlərə nəzarət idarəsinin saytında məlumat verilib.

Dövlət katibi Marko Rubio Vaşinqtonun qərarını belə izah edib ki, BCM "milli suverenliyi görməməzlikdən gəlməyə davam edir" və ABŞ-nin siyasi motivli hesab etdiyi ABŞ və İsrail vətəndaşlarına qarşı istintaq hərəkətləri həyata keçirir. Rubionun bəyanatında BCM-in hərəkətləri "milli təhlükəsizliyə təhdid" adlandırılıb.

İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu Birləşmiş Ştatların qərarını alqışlayaraq bunu "İsraili və İsrail ordusunu gözdən salmağa yönəlmiş yalan kampaniyasına qarşı ədalətli addım" adlandırıb. Sanksiyaya məruz qalanlar arasında fransalı hakim Nikolya Qiyu da var. O, Qəzza zolağında İsrail ordusu ilə HƏMAS arasında gedən müharibədə insanlığa qarşı törədildiyi iddia olunan cinayətlər üzrə məhkəmə prosesinə sədrlik edir. BCM daha əvvəl bu işlə bağlı İsrail baş naziri Netanyahunun həbsinə order verib. Bu qərar İsrail və ABŞ-nin kəskin tənqidinə səbəb olub.

Sanksiyalara məruz qalanlar arasında ABŞ hərbçilərinin iştirakı də daxil olmaqla Əfqanıstanda törədildiyi iddia olunan cinayətlərin araşdırılmasında iştirak edən kanadalı hakim Kimberli Prost da var. Sanksiyalar həmçinin iki prokuror köməkçisinə də şamil olunub.

İyunda ABŞ eyni əsaslarla artıq dörd BCM hakiminə sanksiya qoymuşdu. Fevralın 13-də isə Maliyyə Nazirliyi Netanyahunun həbsinə order çıxarılması təşəbbüsü ilə çıxış edən BCM prokuroru Kərim Əhməd Xana sanksiya tətbiq edib. Bu qərar ABŞ prezidenti Donald Trampın BCM-ə qarşı sanksiyalar barədə fərmanından sonra verilib. Həmin qərar məhkəmənin Vaşinqtonun və onun müttəfiqlərinin, həmçinin İsrailin maraqlarına toxunan istintaq əməllərinə cavab olaraq qəbul edilib.

Nə ABŞ, nə də İsrail Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin üzvüdür və onun yurisdiksiyasını tanıyır. Lakin 120-yə yaxın ölkə, o cümlədən Aİ ölkələrinin əksəriyyəti BCM-i tanıyır.

Astana məhkəməsi AzadlıqRadiosunun (RFE/RL) Qazaxıstan Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) qarşı qaldırdığı iddianı təmin etməyib.

Bu barədə radionun Qazaxıstan xidməti məlumat yayıb.

Ötən il qəbul edilmiş qanuna əsasən, Qazaxıstanda xarici media əməkdaşlarının fəaliyyəti qadağan olunub. XİN əvvəlcə AzadlıqRadiosunun Qazaxıstan xidmətinin yeddi, sonra isə daha doqquz jurnalistinə akkreditasiya verməkdən imtina edib. Bu gün məhkəmə ilk yeddi jurnalistlə bağlı qərar çıxarıb.

Daha əvvəl bir sıra beynəlxalq insan haqları təşkilatları Qazaxıstan hökumətinin akkreditasiya verməməsini pisləyib. "Human Rights Watch" bu qərarı "mediaya qarşı açıq hücum" adlandırıb. Beynəlxalq Jurnalistlər Federasiyası (IFJ) bunu "mətbuat azadlığına və jurnalistlərin öz peşəsi ilə məşğul olmaq hüququna hücum" kimi xarakterizə edib.

Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi (CPJ) isə Qazaxıstan hakimiyyətini AzadlıqRadiosunun Qazaxıstan xidməti əməkdaşlarına akkreditasiya verməyə çağırıb və qeyd edib ki, "AzadlıqRadiosunun cəsarətli reportajları Qazaxıstan mediasında mərkəzi yer tutur".

ABŞ prezidenti Donald Tramp avqustun 19-da bildirib ki, Rusiya və Ukrayna arasında sülh razılaşması əldə olunduqdan sonra Avropa təhlükəsizlik qüvvələri Ukraynaya göndəriləcəyi təqdirdə onlara havadan dəstək verməyə hazırdır.

Tramp televiziyaya müsahibəsində deyib ki, Avropa ölkələri öz qoşunlarını Ukraynaya göndərməyə hazırdır. "Onlara kömək etməyə hazırıq, xüsusən də biz hava məkanından danışırıqsa, çünki heç kimin bizim kimi arsenalı yoxdur", - Tramp qeyd edib. O, bu dəfə də Amerika qoşunlarının Ukraynaya göndərilməsini istisna edib.

"The Wall Street Journal" isə yazır ki, Ukrayna ərazisindən kənarda olacaq ABŞ hərbi təyyarələri Avropanın (sülhməramlı) kontingentinə hava dəstəyini təmin etmək üçün istifadə oluna bilər - ABŞ bu qüvvələri qorumaq üçün Ukrayna yaxınlığında hava hücumundan müdafiə sistemləri yerləşdirə bilər, həmçinin hərbi nəqliyyat təyyarələri Avropa qoşunlarını və hərbi texnikasını daşıya bilər.

Keçən həftə Alyaskada Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşdən sonra prezident Tramp Birləşmiş Qərargah Rəisləri Komitəsinin rəhbəri general Den Keynə Ukrayna ərazisində yerləşdirilə biləcək beynəlxalq qüvvələri dəstəkləmək üçün variantlar hazırlamağı tapşırıb.

Trampın sözlərinə görə, o, Rusiya ilə Ukrayna arasında sülh sazişinə riayət olunmasının təminatçısı kimi Avropa hərbçilərinin Ukrayna ərazisində yerləşdirilməsinə Putinin razılıq verəcəyini gözləyir.

Moskva NATO qüvvələrinin belə əməliyyatda iştirakının onun üçün qəbuledilməz olduğunu israr etməkdə davam edir.

Macarıstanın xarici işlər naziri Peter Siyarto X platformasındakı paylaşımında bildirib ki, onun ölkəsinə gedən neft kəmərinə hücumdan sonra Rusiyadan ölkəyə neft nəqli dayandırılıb. Siyartonun sözlərinə görə, Kiyev enerji infrastruktura yenidən hücum edib və bununla da "Budapeştin enerji təhlükəsizliyinə zərbə vurub".

Macarıstanın XİN rəhbəri hadisənin dəqiq nə vaxt və harada baş verdiyini açıqlamayıb. O, Rusiya energetika nazirinin müavini Pavel Sorokinə istinadən qeyd edib ki, mütəxəssislər boru kəmərinin işini təmin edən transformator yarımstansiyasının bərpası üzərində işləyirlər. Neft tədarükünün nə vaxt bərpa olunacağı, hələlik, məlum deyil.

Siyarto iddia edib ki, Brüssel və Kiyev Macarıstanı Ukraynadakı müharibəyə cəlb etməyə çalışır. "Ukraynanın enerji təchizatımıza təkrar hücumları da eyni məqsədə xidmət edir", - macar nazir əlavə edib.

Nazir bu müharibənin onların müharibəsi olmadığını vurğulayaraq "ukraynalı qərar qəbul edənlərə xatırlatma: Macarıstandan alınan elektrik ölkənizin elektrik enerjisi ilə təmin olunmasında mühüm rol oynayır", - deyə əlavə edib.

Ukrayna xarici işlər naziri Andriy Sibiqa macarıstanlı həmkarının ittihamlarına X platformasından cavab verib. O, bu müharibəni dayandırmayan tərəfin Moskva olduğunu xatırladıb.

"Macarıstana illərdir deyilir ki, Moskva etibarsız tərəfdaşdır. Buna baxmayaraq, Macarıstan Rusiyadan asılılığını saxlamaq üçün hər cür səy göstərib. Hətta genişmiqyaslı müharibə başlayandan sonra belə. İndi siz şikayətlərinizi və hədələrinizi Moskvadakı dostlarınıza göndərə bilərsiniz", - ukraynalı nazir qeyd edib.

Tacikistan hökuməti falçı və cadugərlərin xidmətindən istifadəyə görə cərimələrin tətbiqini nəzərdə tutan qanun layihəsini parlamentə təqdim edib. Bu barədə AzadlıqRadiosunun tacik xidməti sənəd layihəsinə istinadən məlumat yayıb.

Əgər qanun layihəsi təsdiqlənərsə, bu, ölkənin İnzibati Xətalar Məcəlləsinə daxil ediləcək. Cadugər və falçıların yanına getməyə görə 375–750 somo (40.27-80.5 ABŞ dolları) cərimə tətbiq olunması təklif edilir.

Tacikistanın İnzibati Xətalar Məcəlləsinə əsasən, cadugərlik və falçılıqla məşğul olmaq inzibati məsuliyyətə səbəb olur. Belə ki, fiziki şəxslər 6 min–7 min 500 somo (645-805 dollar) cərimə və ya 10-15 gün müddətinə inzibati həbs oluna bilərlər.

Əgər bir il ərzində eyni pozuntu təkrar olunarsa, cadugərlik və falçılıqla məşğul olan şəxslər cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilərlər. Ölkənin Cinayət Məcəlləsində bu halla bağlı 1 ildən 2 ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə cəzası nəzərdə tutulur.

Pakistanın şimal-qərbində baş vermiş torpaq sürüşməsi və daşqınlar nəticəsində 340-dan çox insan həlak olub.

Bəzi sakinlər təhlükəli əraziləri tərk etmək barədə onlara xəbərdarlıq edilmədiyini bildirərək hakimiyyət orqanlarını günahlandırıblar. Sakinlərin sözlərinə görə, ucqar bölgələrdə belə elanlar üçün ənənəvi üsul olan məscidlərdən heç bir xəbərdarlıq yayılmayıb.

Hökumət isə bildirib ki, erkən xəbərdarlıq sistemi mövcuddur, lakin qəfil yağan güclü yağışlar səbəbindən daşqın xəbərdarlıqlar verilməzdən əvvəl baş verib.

Avqustun 15-də başlayan qəfil leysan daşqınlara səbəb olub, nəticədə onlarla ev dağılıb, yollar su altında qalıb. Ölkənin Xayber-Paxtunxva əyalətində azı 344 nəfər həlak olub. Pakistanın şimalında yerləşən bu dağlıq əyalətdə ən çox zərər çəkən Buner rayonudur. Yerli rəsmilər bildirib ki, burada 10-12 kənd qismən torpaq altında qalıb.

Əyalətin xilasetmə agentliyinin sözçüsü Bilal Əhməd Faizinin sözlərinə görə, təbii fəlakət nəticəsində Bunerdə azı 208 nəfər həlak olub. O qeyd edib ki, dağıntılar altından cəsədləri çıxarmaq üçün 2 minə yaxın xilasedici prosesə cəlb olunub.

Əyalətin fövqəladə hallar xidməti avqustun 17-də daha 54 cəsədin tapılması barədə məlumat yayıb. Rəsmilər daha əvvəl 150-dən çox sakinin itkin düşdüyünü bildirmişdi.

Xilasetmə əməliyyatı davam edərkən güclü yağış axtarış prosesini son dərəcə çətinləşdirir. Daşqınlar nəticəsində elektrik xətləri və mobil qüllələr zədələndiyi üçün ərazidə elektrik enerjisi və mobil siqnallar yoxdur.

Pakistan Meteorologiya Departamenti isə Xayber-Paxtunxva da daxil olmaqla bir neçə bölgədə yeni yağışların olacağını proqnozlaşdırıb. Avqustun 17-də verilən açıqlamada bildirilib ki, yağışların avqustun 21-dək davam edəcəyi gözlənilir.

Son aylarda baş verən daşqınlar Pakistanın müxtəlif bölgələrində ciddi itkilərə səbəb olub.

Pakistanın Milli Fövqəladə Halların İdarə Olunması İdarəsi bildirib ki, iyundan iyulun sonunadək yağan yağışlar zamanı baş verən daşqınlar nəticəsində əksəriyyəti qadınlar və uşaqlar olmaqla, demək olar, minə yaxın insan ölüb və ya xəsarət alıb.

Mütəxəssislər isə bildirir ki, son illərdə daşqınların artmasının səbəblərindən biri iqlim dəyişikliyidir. İqlim dəyişikliyi nəticəsində yağışlar əvvəlki kimi geniş ərazilərə uzun müddət ərzində bərabər paylanmaq əvəzinə, kiçik ərazilərdə qəfil və şiddətli leysan şəklində yağır.

Rusiyanın Ryazan vilayətinin Şilovski rayonunda yerləşən "Elastik" silah zavodunun barıt sexində baş verən partlayış nəticəsində azı beş nəfər ölüb, 20-yə yaxın insan yaralanıb. Yaralılardan 10-un vəziyyətinin ağır olduğu bildirilib.

"Baza" Teleqram kanalı dağıntıların altında insanların olduğunu və ölənlərin sayının arta biləcəyini yazıb.

2021-ci ilin məlumatlarına görə, zavod artilleriya üçün raketlər, müxtəlif növ təyyarə silahları və sualtı qayıqlar üçün qaz generatorları istehsal edir.

Yerli KİV-in məlumatına görə, sexdə yanğın səhər saat 10:30 radələrində baş verib. Partlayış nəticəsində barıt sexinin binası tamamilə dağılıb.

Partlayışın səbəbi hələlik məlum deyil.

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan ana müxalifətinin lideri, Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) sədri Özgür Özəli böhtan atması iddiası ilə məhkəməyə verib. Prezident Ərdoğan Bayrampaşada keçirilən mitinqdəki çıxışı, eləcə də Marmara həbsxanasını ziyarət etdikdən sonra açıqlamasına görə Özəldən mənəvi zərər kimi 1 milyon lirə (25 min dollar) tələb edir.

Apreldə də Ərdoğan Özələ qarşı oxşar iddia qaldırmışdı, lakin bu məbləğ daha az - yarım milyon lirə idi. Həmin iddia CHP üzvü və İstanbul Böyük Şəhər Bələdiyyəsinin başqanı Əkrəm İmamoğlu həbs etdikdən sonra qaldırılıb. İmamoğlu gələcək prezident seçkisində Ərdoğanın əsas rəqibi sayılırdı. Lakin o, korrupsiya və başqa cinayətlərdə ittiham olunub və məhkəmə iyulda İmamoğlu barəsində 1 il 8 ay həbs hökmü çıxarıb. İmamoğlu ilə yanaşı, eyni korrupsiya ittihamı ilə CHP-ni təmsil edən Adana, Antalya və Adıyaman bələdiyyələrinin rəhbərləri də saxlanıb.

Ö.Özəlin son açıqlamaları da İmamoğlu işi ilə bağlıdır. O, avqustun 13-də keçirilən mitinqdə İmamoğlunun həbsinə görə prezident Ərdoğanın məsuliyyət daşıdığını bildirib.

Rusiya Ədliyyə Nazirliyi "Sərhədsiz Reportyorlar" (RSF) beynəlxalq jurnalist təşkilatının adını Rusiyada "arzuolunmaz" təşkilatlar siyahısına əlavə edib.

2024-cü ilin aprelində "Roskomnadzor" "Sərhədsiz Reportyorlar"ın internet saytını bloklayıb. 2025-ci ilin iyulunda isə Baş Prokurorluq qurumun Rusiyada "arzuolunmaz" kimi tanınması barədə qərar qəbul edib.

Beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatı olan RSF 1985-ci ildə Fransada yaradılıb. Onun devizi bütün dünyada mətbuat azadlığını, jurnalistləri və internet istifadəçilərini müdafiə etməkdir. Təşkilat hər il müxtəlif ölkələrdə söz azadlığının məhdudlaşdırılması və jurnalistlərin təqibi barədə məlumat verən "Mətbuat azadlığı barometri" adlı hesabat dərc edir. Bu hesabatda Rusiya hər il getdikcə geriləyir.

"Roskomnadzor" Rusiyada "Telegram" və "WhatsApp" messencerlərində zənglərin qismən məhdudlaşdırıldığını bildirib. Hökumət qurumu bu qərarın hüquq-mühafizə orqanlarının materiallarına əsasən cinayətkarlarla mübarizə məqsədilə verildiyini iddia edib.

"Hüquq-mühafizə orqanlarının məlumatlarına və vətəndaşların çoxsaylı müraciətlərinə əsasən, xarici messencerlər – "Telegram" və "WhatsApp" Rusiya vətəndaşlarının aldadılması və pul tələb edilməsi, həmçinin vətəndaşların təxribat və terror fəaliyyətlərinə cəlb etmək üçün əsas səsli rabitə xidmətlərinə çevrilib. Bu istiqamətdə cavab tədbirlərinin görülməsi ilə bağlı messencerlərin sahiblərinə dəfələrlə edilən müraciətlər nəzərə alınmayıb", - "Roskomnadzor"un mətbuat xidmətinin açıqlamasında qeyd olunub.

Bildirilib ki, messencerlərin digər funksiyalarına heç bir məhdudiyyət tətbiq edilmir.

"Verstka" yazır ki, "WhatsApp"ın Rusiyada aylıq auditoriyası 97.5 milyon nəfərə çatır, "Telegram"dan isə 90.5 milyon insan istifadə edir. Bu, ölkə əhalisinin əksəriyyətini təşkil edir. Nəşr bildirir ki, Rusiya hakimiyyəti ölkədə xarici tətbiqlərin bloklanmasını və dövlət tərəfindən dəstəklənən "Max" messenceri üçün əlverişli bazarın yaradılmasını nəzərdən keçirir.

Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Valdaydakı iqamətgahı ətrafında 12 hava hücumundan müdafiə (HHM) mövqeyi qurulub və bu mövqelər əsasən "Pantsir-S1" hava hücumundan müdafiə sistemləri ilə təchiz olunub. Bu barədə "Yandeks"dəki yeni peyk şəkilləri və "Yandeks.Zerkala"” xidmətinin fotoşəkillərini araşdıran AzadlıqRadiosunun Rusiya xidməti məlumat yayıb.

Bildirilir ki, Putinin həyat yoldaşı olduğu iddia edilən Alina Kabayeva və onların birgə övladları tez-tez Valdayda vaxt keçirirlər.

"Proyekt" 2023-cü ildə yazmışdı ki, Kabayeva və uşaqları üçün Valdayda yeni ev tikilib, onun köməkçiləri isə iqamətgahın yaxınlığında mənzillər alıblar.

Moskva şəhərində və əhalisi 20 milyondan çox olan Moskva vilayətində isə jurnalistlər yalnız 60 hava hücumundan müdafiə mövqeyi müəyyən ediblər.

2022-ci ilin fevralından - Rusiyanın Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəsi başlayandan bəri Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FSB) həbs əməliyyatları zamanı Rusiyada azı 65 nəfər, Ukraynanın Zaporojye vilayətinin işğal olunmuş hissəsində isə dörd nəfər qətlə yetirilib, bir nəfər isə Samarada əməliyyat zamanı özünü partladıb.

"IStories" bu rəqəmi Rusiyanın terrorla Mübarizə Milli Komitəsi, İstintaq Komitəsi, FSB, dövlət xəbər agentlikləri və hüquq-mühafizə orqanlarına yaxın medianın dərc etdiyi xəbərlərə əsaslanaraq hesablayıb.

Bildirilib ki, 2022-ci ilin fevralından bəri FSB-nin həbs əməliyyatları zamanı öldürülənlərin 44-ü Rusiya vətəndaşı olub. Hüquq-mühafizə orqanlarının mətbuat açıqlamalarında doqquz nəfərin Mərkəzi Asiya ölkələrindən olduğu göstərilib, ancaq onların vətəndaşlıqları qeyd olunmayıb. Öldürülənlər arasında Qazaxıstan, Ukrayna və Belarus vətəndaşları da olub.

FSB öldürülənlərin 28-ni Ukrayna kəşfiyyat xidməti ilə əlaqədə və ya AFU daxilindəki könüllü birləşmələrin göstərişləri əsasında hücumlar hazırlamaqda şübhəli bilib. Öldürülən 27 nəfər İŞİD ilə əlaqədə şübhəli bilinib.

"IStories" qeyd edib ki, şübhəlilərin çoxu Şimali Qafqazdakı saxlanılma əməliyyatlarında öldürülüb - Dağıstan və İnquşetiyada 12, Kabardin-Balkarda isə doqquz nəfər.

"IStories" vurğulayıb ki, reallıqda 2022-ci ildən bəri FSB əməliyyatları zamanı öldürülənlərin sayı daha çox ola bilər. Çünki bu hesablama yalnız təhlükəsizlik xidmətinin ictimaiyyətə açıqladığı məlumatlar əsasında aparılıb.

İran polisi bildirib ki, iyunda İsraillə 12 günlük müharibə zamanı təhlükəsizliklə bağlı pozuntulara görə 21 minə yaxın adam saxlanılıb. Bu rəqəm əvvəlki rəsmi hesablamalardan xeyli yüksəkdir.

Polisin sözçüsü Səid Müntəzirolmehdi avqustun 12-də bildirib ki, ictimaiyyətin verdiyi məlumatlar həbslərdə mühüm rol oynayıb. Saxlanılanlardan neçə nəfərin hələ də həbsdə qaldığı bəlli deyil.

Onların 2 min 774-ü casusluqda ittiham olunan xarici ölkə vətəndaşlarıdır. Hakimiyyət orqanları onların telefonlarında hərbi mövqelərin, vacib obyektlərin şəkilləri və göndərilmiş məkan məlumatları kimi şübhəli fəaliyyətlərə dair dəlillərin olduğunu iddia edib.

Daha 261 nəfər casusluqda şübhəli bilinib, 172 nəfər isə icazəsiz çəkilişə görə həbs olunub.

Polisin açıqlaması iyulun sonunda İranın məhkəmə sisteminin rəhbəri Qulam Hüseyn Mohseni-Ejeinin sözləri ilə ziddiyyət təşkil edir. O, münaqişə zamanı və sonrasında təxminən 2 min nəfərin həbs edildiyini bildirmiş, araşdırmalardan sonra onların çoxunun casusluq və ya İsraillə əməkdaşlıq ittihamları təsdiqini tapmadığından azad edildiyini demişdi.

İnsan haqları qrupları İranda repressiyaların miqyası ilə bağlı həyəcan təbili çalıb.

ABŞ-də yerləşən İnsan Haqları Fəalları Xəbər Agentliyi (HRANA) münaqişə zamanı yüzlərlə həbsi sənədləşdirib. Bildirilib ki, bu həbslərdə daha çox etnik azlıqlar və fəallar hədəf alınıb. "Amnesty International" isə İranın müharibədən sonra edamların artmasını pisləyib, işgəncə, ədalətsiz məhkəmələr və özbaşına qətllər barədə xəbərdarlıq edib.

İyunun sonundan bəri İranda İsrailin xeyrinə casusluqda ittiham olunan ən azı 7 nəfər edam edilib.

İran hakimiyyəti İsrailin Mossad kəşfiyyat agentliyinin ölkəyə dərindən nüfuz etməsindən narahatdır. Görünür, bu, İranda dağıdıcı hərbi və kəşfiyyat əməliyyatlarının həyata keçirilməsinə imkan verib.

İyunda parlament casusluq və düşmən xarici hökumətlərlə, xüsusilə İsraillə əməkdaşlıq üçün cəzaları kəskin sərtləşdirməyi nəzərdə tutan qanun layihəsini qəbul etsə də, Konstitusiyanın Müdafiə Şurası bu qanun layihəsini rədd edib. Amma sözügedən qurumun sözçüsü bildirib ki, qanun layihəsi dəyişikliklər edildikdən sonra təsdiqlənə bilər.

"The Financial Times" yazır ki, Rusiya Ukraynaya qarşı genişmiqyaslı işğal müharibəsinə başlayandan bəri Avropa hərbi-sənaye kompleksi müəssisələrinin genişlənmə tempi üç dəfə artıb.

Nəşr 37 şirkətə məxsus 150-dən çox hərbi-sənaye obyektini araşdırıb. Jurnalistlər mindən çox peyk şəklini təhlil ediblər. Görüntülərin təxminən üçdə birində davam edən tikinti işlərini göstərən dəyişikliklər əks olunub.

Bildirilib ki, bu müəssisələrin sahəsi 7 milyon kvadratmetr artıb. Əgər 2021-ci ildə 0.79 kvadratkilometr sahədə iş aparılırdısa, 2024-cü ilin yazında tikinti sahəsi 3.02 kvadratkilometr, bu ilin yazında isə 2.8 kvadratkilometrə çatıb.

Son üç ildə hərbi-sənaye kompleksində ən böyük layihələrindən biri Almaniyanın "Rheinmetall" şirkəti ilə Macarıstanın 7 nömrəli dövlət müdafiə holdinqinin birgə layihəsi olub. Bu layihə çərçivəsində "Rheinmetall"ın "KF41 Lynx" piyada döyüş maşını üçün 30 mm-lik sursat istehsal olunur, gələcəkdə "Leopard" və "Panther2" tankları və digər silah növləri üçün sursatın istehsalı planlaşdırılır.

Təhlil edilmiş 150 hərbi-sənaye obyektinin 88-i Avropa İttifaqının 500 milyon avro ayırmağı nəzərdə tutduğu silah istehsalına dəstək proqramı çərçivəsində maliyyələşdirilir.

Avropada yenidən silahlanmanın olduğunu qeyd edən "The Financial Times" sülh dövrünə xas istehsaldan daha dayanıqlı müharibə aparılması üçün sənaye bazasının yaradılmasına doğru keçidi vurğulayır.